آشنایی با اختلالات شخصیت
برای عضو شدن در اینستاگرام مهران خواجه‌زاده، دانشجو و سخنران در علم روانشناسی، روی لینک زیر کلیک کنید:
برای آشنایی با اختلالات شخصیت personality disorders اول باید معنای اختلال های روانی را درک کنیم. در ابتدای مقاله اختلالات روانی را توضیح می‌دهم و بعد یک به یک اختلال های شخصیتی را بررسی می‌کنم.
اختلالات روانی
psychological disorders
اختلالات روانی به بیماری‌های روانشناختی اتلاق می‌شود که به هر نحو زندگی عادی افراد را مختل کند. ممکن است زمینه‌های بیولوژیکی یا روانی داشته باشد. در تعریف اختلالات روانی ۴ ویژگی را باید منظور کنیم. همه اختلالات روانی حداقل چهار ویژگی زیر را دارند.
تعریف اختلالات روانی
۴ ویژگی همه‌ی اختلالات روانی:
features of psychological disorders
اختلال های شخصیتی چه ویژگی‌هایی دارند؟
آشنایی با اختلالات شخصیت
introduction to personality disorders
اختلالات شخصیت زیرمجموعه‌ای از اختلالات روانی است و تفاوت‌هایی با دیگر اختلالات روانی دارند.
از ویژگیهای اختلالات شخصیت این است که بیشتر در دوره‌ی نوجوانی و جوانی شروع می‌شود و بیماران یک روند ثبات رفتاری به دور از انتظارات جامعه دارند. افرادی که به اختلال شخصیت مبتلا هستند، نوسانات غیرقابل پیش‌بینی در رفتارهای خود دارند. درمان این‌گونه افراد دشوار است؛ چون انعطاف‌پذیری کمی دارند. این افراد ناسازگارند و به درمان مقاومت نشان می‌دهند. بیشتر این افراد خود از مشکلی که دارند ناراحت نمی‌شوند اما باعث رنج اطرافیانشان می‌شوند.
طبق کتاب dsm-5 اختلالات شخصیت به طور کلی ده مورد است که به سه کلاستر (دسته) تقسیم می‌شود.
کلاستر A
Cluster A
پارانویید
Paranoid
اسکیزویید
Schizoid
اسکیزوتایپال
کلاستر B
Cluster B
آنتی سوشیال ها
Antisocial
بوردرلاین
Borderline
نارسیستیک
Narcisstic
اسکیزویید
کلاستر C
Cluster C
اجتنابی
Avoidance
وابسته
Independence
وسواسی_جبری
Obsessive Cumpulsive
توضیحاتی برای آشنایی با اختلالات شخصیت
هر کلاستر از اختلالات شخصیت یکسری ویژگی های کلی دارد. اختلالات شخصیت بر طبق این ویژگی‌ها در این کلاسترها قرار می‌گیرند.
کلاستر A از اختلالات شخصیت
ویژگی کلی این دسته از اختلالات عجیب و غریب بودنشان است و سه اختلال در این کلاستر قرار می‌گیرد
اختلال شخصیت پارانویید
Paranoid personality disorder
از ویژگیهای اصلی اختلال شخصیتی پارانویید این است که فرد پارانویید بیاعتماد و بدگمان است. فرد پارانویید همواره انگیزه دیگران را بد تفسیر میکنند. اگر اختلال پارانویید شدیدتر شود فرد مبتلا، به تئوری توطئه علیه خود اعتقاد پیدا میکنند. آنها احساس میکنند دیگران به آنها آسیب میزنند.
اختلال شخصیت اسکیزویید
schizoid personality disorder
شخصیتهای اسکیزویید منزوی و گوشهگیر هستند. اسکیزوییدها نه علاقهای به رابطه بین فردی دارند و نه از آن لذت میبرند. افراد اسکیزویید بیشتر رابط انفرادی دارند و از کارهای گروهی بدشان میآید. اشتیاقی به رابطه جنسی ندارند. در واقع آنها علاقهای به برقرار کردن رابطه معنیدار با دیگران ندارند. ممکن است یک مبتلا به اختلال شخصیتی اسکیزویید دوست خیالی داشته باشد. ممکن است به یک حیوان خانگی یا یک گلدان علاقه خاص داشته باشد. معمولاً اختلال شخصیت اسکیزویید را با اختلالات خلقی و افسردگی اشتباه می‌گیرند. این دو اختلال به دلیل مشابه بودن در علائم شبیه یکدیگر هستند. در سمینارهای اختلالات خلقی قبلاً به این موضوع پرداخته شده‌است.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
شخصیت های اسکیزوتایپال افکارشان نامتعارف است. باورهای عجیب و غریب و خرافاتی دارند. اسکیزوتایپال ها توانایی‌های خود را فوق‌العاده می‌بینند. خود را در رخ دادن اتفاق‌های بزرگ و خاص شریک می‌دانند. مبتلایان به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال از لحاظ ظاهری عجیب و غریب هستند. آنها به رمالی، فالگیری و جادوگری علاقه‌مند هستند.
کلاستر B از اختلالات شخصیت
ویژگی کلی این دسته از اختلالات این است که غیر قابل پیش‌بینی هستند. اختلال های شخصیت کلاستر B دمدمی مزاج هستند. این گروه از شخصیت ها تکانه‌ای و هیجانی هستند.
اختلال شخصیت آنتی سوشیال یا ضد اجتماعی
Antisocial personality disorder
آنتی سوشیال ها یا ضد اجتماعی ها قانون گریز هستند. رفتارهای ضد اجتماعی و هنجار شکن دارند. خواسته‌های دیگران برایشان اهمیت ندارد. کاملاً خودشان را بی‌احساس نشان می‌دهند. یک کودک با نوجوان مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا آنتی سوشیال ممکن است پیش از بلوغ رفتارهایی مانند فرار از مدرسه یا خانه داشته باشد.
اختلال شخصیتی بوردرلاین یا مرزی
Borderline personality disorder
اختلال شخصیتی مرزی یا بوردرلاین معمولاً در زنان بیشتر از مردان رخ میدهد. نداشتن ثبات عاطفی هیجانی و بروز رفتاری دمدمی مزاج از ویژگیهای این اختلال شخصیت است. در اختلالات شخصیت مرزی یا بوردرلاین بیماران نوسانات زیادی دارند. بوردرلاینها به شدت از طرد شدن میترسند. روانشناسان معمولاً این اختلال را با اختلال خلقی دو قطبی اشتباه می‌گیرند.
اختلال شخصیت نارسیستیک یا خودشیفته
Narcissistic personality disorder
نارسیستیک یا خودشیفته توانایی خود را خیلی بیشتر از آنچه که هست نشان می‌دهند. مبتلایان به خودشیفتگی یا نارسیسیسم آدم‌های شکننده و دارای خلأهای روانی بسیاری هستند. خودشیفته‌ها همواره به دنبال تعریف و تمجید هستند. به صورت افراطی خود را مهم و شایسته می‌دانند. فرد نارسیستیک اعتقاد دارد که دیگران باید به شکل خاص با آنها برخورد کنند. از دست دادن توجه، فشار زیادی به مبتلایان به اختلال شخصیت نارسیستیک یا خودشیفته وارد می‌کند.
اختلال شخصیت هیستریونیک
شخصیت های هیستریونیک یا نمایشی در جمع، فردی صمیمی به نظر میآیند. هیستریونیکها به راحتی با دیگران ارتباط برقرار میکنند. فرد مبتلا به اختلال شخصیت هیستریونیک با رفتارهای جنسی و عشوهگری سعی در جلب توجه دیگران دارد. شخصیت نمایشی به شدت از لحاظ جنسی در سطح پایینی قرار دارد.
کلاستر C از اختلالات شخصیت
ویژگی کلی این دسته از اختلال های شخصیت ترس و اضطراب است.
اختلال شخصیت اجتنابی
Avoidance personality disorder
اجتنابیها الگوی فراگیر و طولانیمدت از احساس بیکفایتی دارند. در این اختلال فرد حساسیت بیش از حد به ارزیابی منفی از جانب دیگران نشان میدهد. یک اجتنابی موقعیت اجتماعی خود را به راحتی ابراز نمیکند و از فعالیتهای دستهجمعی دوری میکنند.
اختلال شخصیت وابسته
اختلال های شخصیت وابسته، به دیگران وابسته هستند. وابستهها به حمایت دیگران احتیاج بیش از حد دارند. به طور دائم ترس از جدایی و از دست دادن دارند. یک شخصیت وابسته به تنهایی تصمیم نمیگیرد.
اختلال شخصیت وسواسی جبری
OCPD: obsessive compulsive personality disorder
شخصیت وسواسی جبری اشتغال ذهنی مفرط نسبت به نظم و ترتیب دارد. وسواسی جبری ها رفتار و اعمال تکرارشونده دارند. آنها کمال‌گرا هستند. شخصیت های وسواسی جبری بیش از تمام اختلالات دیگر از اختلال خود رنج میبرند. وسواسی جبری ها تمام خوشی‌های خود و تفریح‌های خود را فدا میکنند تا به کمال برسند
جمع‌بندی اختلالات شخصیت بررسی شده در سمینار
در سمینار و مقاله‌ی آشنایی با اختلالات شخصیت با ۱۰ اختلال شخصیتی به طور تیتروار آشنا شدیم. زیر همین مقاله سوالات خود را از آقای خواجه‌زاده دانش‌جوی ممتاز روانشناسی بپرسید. همچنین نظر خودتان را با ما به اشتراک بگذارید؛ ما نظرات شما را به دقت می‌خوانیم و به آنها پاسخ می‌دهیم.
رفرنس‌هایی برای مطالعه‌ی بیش تر
موفق باشید